تبادل
لینک هوشمند
مسجد سلیمان - حسین چراغیان بختیاری
فرهنگ تدین و ارزش قوم گرائی
واژه فرهنگ از دو بخش (فر + هنگ) که در فارسی هخامنشی و اوستا به صورت فرا به معنی (پیش) و هنگ از از ریشه اوستائی ثنگ یعنی (کشیدن) فرهنگ معانی دیگری نیز دارد: مثل رای ، تدبیر و سنجیدگی ، گفتگو. فردوسی علیه الرحمه میفرماید:
جوان گرچه دانا د ل پرفسون بـود نـزد پـیـر آزمایش فزون
جوان کینه را شایـد وجـنـگ را کهن پـیر تد بیرو فـرهنگ را
فرهنگیدن وفرهنجیدن به معنی دانستنی ها، آداب وتربیت است. فرهنجیدن یا فرهنگیده،تربیت پذیرنده وادب کرده شده. فرهنجه به مردم با ادب، خوشرونیکوسیرت ونیکوصورت نیز به کار رفته است. دراینجا با استفاده از واژه فرهنگ،قوم گرائی، عصبیه، حسب و نسب را مورد بررسی قرار میدهیم.: یکی از ارزش های حاکم در جوامع سنتی پدیده قوم گرائی است.که بیشتر بر پایه خویشاوندی و طایفه گرائی استوار است.
بر اساس عقاید جامعه شناسان فرهنگ قوم گرائی یکی از مسائل طبیعی عالم وجود است و خصیصه ای است که هرگز نمی میرد.
نظریات سیاسی ابن خلدون بر عصبیه دینی مبتنی است که آن را به همبستگی نسبی و خانوادگی و روح غیرت و گرایش، نسبت به صاحبان قرابت و ارحام می داند و برخی دیگر از جامعه شناسان عصبیت را فامیل، خویشاوندان، روح همبستگی، غیرت، خشونت وطن پرستی، ملی گرائی، باند بازی و حزب تعریف کرده اند.
گرچه نمی توان براین واژه (عصبیت) تعریف کاملی تد وین کرد اما در فرهنگ و لغت به معنای تعصب و غیرت آمده است، همانطوری که یک مرد از قبیله و دولت و ملک و ملت خیش دفاع میکند. کلمه عصبیه منصوب به نزدیکان و خویشاوندان پدری انسان نیز می باشد که از حریم اعضاء خانواده خود دفاع میکند. از مشقات این کلمه عصب به معنی ربط ((عصابه)) به معنی رابطه و در مجموع قرابت را عصبیه نامیده اند. اما قوم به گروهی از مردم اطلاغ می شود که دارای ویژگی های تاریخی و نژادی و زبانی یکسان هستند و به افتخارات آبا و اجدادی خود مباهات می کنند.
در قبیله گری، طوایف و اجزاء آن به لحاظ پیوستگی و خویشاوندی در کارها به یکدیگر یاری می رسانند و در تمام امورات با یکدیگرمعاونت و همبستگی و همدلی دارند. باید اذعان کرد، که همه این معانی و مفاهیم و پیوستگی ها میتواند ستودنی و ارزشمند باشد به شرطی که کورکورانه نباشد. و بنا به مثل معروف قوم گرائی که از برادرت، فامیلت دفاع کن و پشت او را نشکن ولو مجرم و ستمکار باشد.
اسلام این نوع عصبیت را محکوم میکند در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) می فرماید: [[هر آنکه به عصبیتی دعوت کند و در راه عصبیتی بجنگد بی آنکه مربوط به دیانت باشد از ما نیست.]] ستم کردن وتفاخر به نسبت از دیدگاه دین مطرود است. از منظرخدا پرستی بهترین اعمال کردار نیک و تقوای الهی است، البته نباید تصور کرد که اسلام می خواهد عصبیت و فرهنگ قومی را نابود کند، خـیـر، اسلام به ابعاد و جهات ناشایست آن مخالفت دارد زیرا قوم گرایی خود فی نفسه با مذهب و اصول انسانی منافاتی ندارد بلکه گاهی به عنوان عامل وحدت و انسجام نیز به شمار می آید قوم گرایی زمانی می توان خطر به حساب آورد که اساس محورش بر تقدس خون، نژاد و ستمکاری استوار باشد، خداوند سبحان در قرآن کریم می فرماید ما گردانیدیم شما را شعبه ها، طایفه ها و قبیله ها تا یکدیگر را بهتر بشناسید و گرامی ترین شما نزد پروردگار با تقوا ترین شماست.مقصود این آیه باز شناسایی و تشخیص هویت است و نسب واقعی آدمیان پرهیزکاری ،عمل به تکلیف و حدود الهی است.اصالت خانوادگی و قومی قابل تقدیروغیر قابل انکار است و در جامعه باید به اصالتها ، منشها و خورد فرهنگها احترام گذاشت.
حضرت محمد (ص) آنچه یافت از نسبت یافت نه از نسب و حضرت علی (ع) بهترین نسب را علم وتقوا و بالاترین نسب را معرفت می داند.
حسـب: حسب را هم می توان به غرور ملی، غرور قومی، و یا به میراث های مادی و معنوی تعبیر کرد که به همه افراد یک قوم شخصیت و حیثیت می بخشد، و یا به ارزش های ملی یک قوم تلقی کرد و هر ملت تا آنجائکه از حسب خود با خبر باشند و نسبت به آن شناخت آگاهانه داشته باشند، ارزش و اعتبار دارند و به همان نسبت که ارزش های خود را حساب می کنند آزاد و آزاده طلبند و امکان ندارد چنین ملتی زیر بار ظلم و یا استبداد برود، ویاتسلیم اجانب گردد، مگر اینکه این ارزش ها را فراموش کند یا فراموشش دهند چنانکه بد خواهان و استعمار گران نابودی یک ملت را از نابودی فرهنگی و هویتی آن ملت آغاز می کنند.
مطمئنا اولیای امور با مشارکت مردم و بهره گیری از ارزش های فرهنگی و توجه جدی به قانون و میثاق نا مه های ملی ، حفظ آزادیهای مشروع ، شفاف سازی رفتارهای سیاسی، اصلاح واقعی امور و همچنین صیانت از منافع ملی هویت فرهنگی، اتحاد ملی و انسجام اسلامی عصبیت دینی ودست آوردهای ملی در تمام شهرها و روستا ها دژ مستحکمی خواهد بود که هرگز به دست دشمنان این آب و خاک نخواهد افتاد.
در خاتمه باید گفت این نوشتار به جهت یاد آوری غنای فرهنگ ایرانیان است و به نظر می رسد در این عصر و زمان قوم گرایی و طایفه گری وگروه گرائی به شکل مفطرش زائیده فقر مادی و معنوی و نا آگاهی از حقایق است و تنها را حل عملی و تدریجی آن توجه عادلانه به معاش مردم آموزش فرهنگ، عمل به قانون، درک صحیح مفاهیم قرآنی، نظارت حقیقی بر اولیای امور، فعالیت قانونی احزاب، اجرای صحیح قانون شور و مشورت است و تمرین ومکراسی است.
شاد باشید - حسین چراغیان
نظرات شما عزیزان:
پایگاه خبری تاراز نیوز مشتاق است که شما نویسنده آن شوید مقاله های شما فوق العاده است اگر خواستید با ما تماس بگیرد...
<-PollName->
آمار
وب سایت:
